Podczas obecnie trwającej pandemii dużo mówi się o częściowym funkcjonowaniu szkół. Jak w tych trudnych czasach radzi sobie VIII Ogród Jordanowski w Warszawie? Pytanie jest istotne, bowiem oświata – to nie tylko szkoły i przedszkola.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że pomysłodawcą i założycielem pierwszego specjalistycznego terenu zieleni, przeznaczonego dla dzieci i młodzieży, był lekarz Henryk Jordan. W 1889 roku założył on w Krakowie pierwszy, do tej pory funkcjonujący, ogród tego typu. Łatwo domyślić się, że wzięły one nazwę od nazwiska inicjatora.

Na terenie Warszawy funkcjonuje  pięć ogrodów jordanowskich. Jeden z nich, noszący numer osiem, powstał w 1971 roku na Targówku. To już pięćdziesiąt lat! Sądzę, że jeszcze będzie sposobność do napisania kilku słów z tej okazji. Tymczasem skupmy się nad tym, o co zapytałem na początku. Jak poradziła sobie placówka, na czele której od 2006 roku stoi Dyrektorka Katarzyna Patrzyczna?

Od 12 do 25 marca 2020 roku, z powodu pandemii i trwającej obowiązkowej narodowej kwarantanny, funkcjonowanie jednostek systemu oświaty zostało czasowo ograniczone. Zmieniła się forma realizacji treści programowych. Jednak VIII Ogród Jordanowski nie zawiesił swoją działalności, już 16 marca przenosząc ją do sieci. Część zajęć była prowadzona w sposób zdalny. Przez pierwsze dwa tygodnie umieszczano na Facebooku  wyzwania na czas pobytu w domu. Na ich realizację dzieciaki miały dosłownie 30 minut. Codziennie były umieszczane na profilu Ogrodu  nowe, ciekawe, kreatywne i pełne energii zadania.

Dzieciaki spędzały bardzo dużo czasu przez ekranami komputerów. Każdy dzień był podobny do kolejnego. Aby uniknąć monotonii, podsyłano dzieciakom inspiracje aktywności oraz związane ze świętami nietypowymi, występującymi w kalendarzach z całego świata. Przykładem było celebrowanie Dnia Kolorowej Skarpetki czy Dzień Piegów lub Dzikiej Przyrody. Zamieszczano także posty promujące pozostanie w domu i dbanie o siebie i bliskich.

27 marca pandemii nie było widać końca, więc powrócono do planowych zajęć rozwijających zdolności i zainteresowania. Nowa rzeczywistość, nowe wyzwania. Nie poddano się! Zmieniono jedynie miejsce, od tego dnia zajęcia były prowadzone zdalnie. Zamiast zajęć w placówce, nauczyciele nagrywali filmy jako propozycje do pracy zdalnej, dzięki czemu założone cele udało się w dużej mierze zrealizować. Dobór metod pracy i materiałów dydaktycznych musiał zostać dostosowany do pracy zdalnej. Oferowane przed pandemią formy zajęć sprzyjały aktywności dzieci. Nauka poprzez działanie i odkrywanie sprawiała dzieciom radość i przynosiła satysfakcję. Gdy zajęcia zmieniły swoją formułę na zdalną, rodzice mieli wachlarz propozycji dla dzieci, aby je na chwilę zająć w sposób rozwijający podczas gdy sami mogli zająć się własnymi obowiązkami.

Niezależnie od tzw. dystansu społecznego, wychowankowie mieli wsparcie nauczycieli. Powstawały motywujące i podnoszące na duchu filmy. W czterdziestym trzecim dniu ogólnopolskiej izolacji wystosowano do wychowanków list z przypomnieniem, że Ogród to miejsce przyjazne dziecku.

Od 25 maja 2020 roku wychowankowie Ogrodu uczestniczyli w zabawach tematycznych zgodnie z harmonogramem: Muzyczny poniedziałek, Artystyczny wtorek, Logiczna środa, Teatralno-filmowy czwartek i Aktywny piątek.

Oczywiście, stosowane są wszelkie środki bezpieczeństwa, zmniejszono liczbę uczestników zajęć do dwunastu osób. Dzieci chętnie uczestniczyły w zajęciach zdalnych, jednak bardzo wyraźnie było widać tęsknotę dzieci za relacjami z rówieśnikami. Utrzymanie wytycznych GIS było dla dzieci bardzo dużym obciążeniem. Wychowawcy starali się na nowo pobudzić ciekawość poznawczą dzieci. Dzięki temu nauka poprzez działanie i odkrywanie sprawiały dzieciom radość. Wychowankowie nauczyli się myśleć logicznie, wygrywać rytmy, rozwijać własną kreatywność i wrażliwość artystyczną. Rodzice mogli w końcu wrócić do pracy oraz odpocząć od obowiązków.

Mimo, że wakacje były związane z odgórnym „poluzowaniem” obostrzeń epidemicznych, Katarzyna Patrzyczna – w porozumieniu ze współpracującym Stowarzyszeniem Ponad Schematy – podjęła decyzję o rezygnacji z tradycyjnego wyjazdu kolonijnego dla wychowanków.

Za to w czasie wakacji Ogród,  jak i należący do jego struktur obiekt rekreacyjno – sportowy „Syrenka”, w pełni funkcjonowały. Przez pierwsze trzy tygodnie wakacji odbywały się zajęcia w ramach akcji „Lato w mieście”. Wyjścia w plener były odgórnie ograniczone, dlatego nauczyciele – by urozmaicić pobyt dzieci w Ogrodzie – zaproponowali młodzieży uczestnictwo w grze fabularnej. Z kolei na terenie kompleksu sportowego „Syrenka” organizowano zajęcia sportowe z piłki nożnej, koszykówki i piłki siatkowej oraz gry, zabawy i konkursy dla dzieci i młodzieży.

Doświadczenia edukacyjne sprzed wakacji zostały wykorzystane we wrześniu, kiedy to rozpoczął się nowy rok szkolny. Okazało się, że dzieci chcą uczestniczyć
w proponowanych zajęciach. Dlatego nauczyciele bardzo szybko dostosowali się do sytuacji, wyznaczając nowe cele i założenia do realizacji.

Dzięki tego typu inicjatywom w VIII Ogrodzie Jordanowskim nadal realizowane są zadania edukacyjne, wychowawcze, kulturalne, profilaktyczne, opiekuńcze, prozdrowotne sportowe  i rekreacyjne, których adresatem są dzieci i młodzieży w wieku od 3 do 14 lat.

Od Redakcji: Autor tego artykułu, Roman Soroczyński, jest prezesem Stowarzyszenia Ponad Schematy, które współpracuje z VIII Ogrodem Jordanowskim.