Program Festiwalu Warszawa Singera uwzględnia sytuację w Ukrainie. Pierwsze ustalenia przedstawia Roman Soroczyński.

Istotą przedsięwzięć cyklicznych, w których biorą udział artyści z całego świata, jest planowanie z dużym wyprzedzeniem. Jeszcze kilka miesięcy temu wydawało się, że po zakończeniu pandemii 19. edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera odbędzie się tylko w radosnej atmosferze. Że odbędą się te wszystkie spotkania, że odbędą się te wszystkie wyjazdy i przyjazdy, które były długo odkładane, albo które musiały być odwołane niemal w ostatniej chwili – co dotyczyło też wielu artystów zapraszanych przez organizatorów. Niestety, w tym roku wybuchła wojna tuż za naszymi granicami. I choć Warszawa Singera to festiwal poświęcony kulturze, nie można być obojętnym na wydarzenia wokół. Dlatego organizatorzy, wśród których prym wiedzie Fundacja Shalom, postanowili zaprosić więcej artystów z Ukrainy, a także artystów, którzy w swoich projektach wspierają naszych sąsiadów.

Zgodnie z tradycją Festiwalu dominować będą dwie sztuki: muzyka i teatr. Będzie więc możliwość obejrzenia i wysłuchania dużych koncertów plenerowych, koncertów kameralnych i recitali oraz koncertów z cyklu Singer Jazz Festiwal.  Nie zabraknie też premier teatralnych i pokazów znanych już sztuk, monodramów czy czytań performatywnych. Wśród stałych punktów programu znajdą się także spotkania wokół literatury, muzyki i historii, pokazy filmów, a także wykłady, warsztaty, wystawy oraz spacery miejskie. Trwają jeszcze prace nad szczegółowym programem Festiwalu, ale warto zaprezentować pierwsze ustalenia. Oto krótki przewodnik po tegorocznym Festiwalu:

TEATR ŻYDOWSKI, ul. Senatorska 35 / Klub Dowództwa Garnizonu Warszawa, al. Niepodległości 141a

Scena Letnia i Scena Kameralna im. Szymona Szurmieja przy ul. Senatorskiej 35 –  to takie trochę „rodzinne” sceny, należące do stałego partnera Festiwalu i gospodarza tego miejsca – Teatru Żydowskiego. To tutaj, na obrzeżu Ogrodu Saskiego, będą wystawiane monodramy, odbywać się będą recitale i koncerty oraz spotkania z gośćmi Festiwalu. W tym roku na scenach Teatru Żydowskiego m.in.: spektakl muzyczny z oryginalnymi kompozycjami stworzonymi przez Hadriana Filipa Tabęckiego, z muzyką graną na żywo, czyli Jentl Izaaka Bashewisa Singera i Leah Napolin w reżyserii Roberta Talarczyka na podstawie opowiadania Jentl noblisty, oraz kolejny spektakl czerpiący z literatury – Planeta B na motywach powieści Szpital Przemienienia, Głos Pana i korespondencji Stanisława Lema według scenariusza i w reżyserii Krzysztofa Popiołka. Będą też programy muzyczno-kabaretowe i inne projekty przygotowane przez aktorów Teatru Żydowskiego oraz jedna z najcieplej odbieranych imprez przygotowywanych co roku przez szefową festiwalu, Gołdę Tencer, czyli W kuchni mamy Soni.

Ale to nie wszystko! Na Scenie Letniej koncertowo pojawią się też m.in.: Olga Avigail Mieleszczuk i trio Kol Ishe z programem Żydowskie Pieśni Ukrainy – Shpil Mir A Dumke!, ukraińska artystka Natalia Utesheva Kasyanchyk we wspólnym projekcie z Pawłem Leszczyńskim Chasydzki nigun – modlitwa bez słów, a także TROI – Quartett z Austrii z opracowaniem muzycznym tekstów Rajzel Żychlinski, włoski skład jazzowy Francesco Bruno Ensemble, Anna Riveiro w repertuarze pieśni sefardyjskich, Adrianna Dorociak prezentująca utwory z projektu Lesman/Fantazje, a także m.in. Genady Iskhakov, Zygmunt Sieradzki, Sława Przybylska i Janusz Tylman.

SYNAGOGA IM. MAŁŻONKÓW NOŻYKÓW, ul. Twarda 6

Miejsce, w którym od lat odbywają się uroczyste koncerty kantoralne otwierające festiwal i Hawdalę – zakończenie szabatu. W trakcie tych koncertów dawne echa mieszają się ze śpiewem wielkich współczesnych kantorów Nachmana Turgemana i Netanela Olivtskiego. W tym roku poza wydarzeniami nawiązującymi do niezwykłego klimatu tego miejsca – ostatniej i jedynej z warszawskich synagog, które nie tylko przetrwały II wojnę światową, ale i działają do dziś – odbędą się także koncerty jazzowe i kameralne. Podczas otwarcia jazzowej odsłony festiwalu swój nowy projekt KOPTYCUS zaprezentuje skład Oleś Brothers & Dominik Strycharski. Tegoroczny koncert klasyczny Webern, Wajnberg, Mahler – refleksje zaprezentują Marcin Zdunik i Harmonium Duo, czyli Hubert Giziewski & Iwo Jedynecki. Trio BASTARDA, w składzie Paweł Szamburski (klarnet), Tomasz Pokrzywiński (wiolonczela) oraz Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy), zaprezentuje mistyczne, żydowskie pieśni bez słów – chasydzkie Niguny.

TEATR KWADRAT, ul. Marszałkowska 138

Dzięki gościnności dyrekcji Teatru Kwadrat na jego scenie znów będzie się duuużo działo! Wystąpią artyści, których chyba nikomu nie trzeba przedstawiać: Nina Stiller, Raphael Rogiński i Natalia Przybysz (koncert premierowy!). Muzykę świata zaprezentują Trio Francesca Bruno oraz zjawiskowa aktorka i wokalistka Silvia Lorenzo z Włoch. Z kolei tanga hebrajskie (koncert premierowy!) zaprezentuje uwielbiany przez publiczność Marcin Masecki oraz, po raz pierwszy na Festiwalu, wybitny muzyk Edgar Tsalikov z Niemiec.

AUSTRIACKIE FORUM KULTURY, ul. Próżna 7/9

Kolejnym niezwykle gościnnym miejscem jest Austriackie Forum Kultury, do którego organizatorzy zapraszają na spotkania, wykłady, wystawy oraz warsztaty. W tym roku AFK znów będzie gospodarzem Salonu Literackiego pod dowództwem Remigiusza Grzeli czy też cyklu Klub Miłośników Kultury Żydowskiej oraz cyklu Mistrzowie Czytają, dzięki któremu mamy szansę posłuchać najlepszej prozy żydowskiej w najlepszych interpretacjach znanych aktorów.

CENTRUM KULTURY JIDYSZ, ul. Andersa 15

Centrum Kultury Jidysz i Uniwersytet Trzeciego Wieku UTW (siedziba UTW mieści się w CKJ) w tym roku również otworzą swoje podwoje. Centrum Kultury Jidysz jest właśnie tym miejscem, w którym w czasie Festiwalu odbędą się nie tylko dni otwarte CKJ i UTW, ale także sesja naukowa oraz wykłady i spotkania.

BIŁGORAJ, LEONCIN, RADZYMIN, NOWY JORK

Właściwie można by powiedzieć, że Biłgoraj, Leoncin i Radzymin to tylko takie maleńkie okruchy Festiwalu Warszawa Singera. Ale jednak nie, bo przecież zanim patron naszego festiwalu, noblista Icchok Baszewis Singer, dotarł do Warszawy, a później zamieszkał w wielkim Nowym Jorku, to tam – w ówczesnych polskich sztetlach – wszystko się zaczęło: i jego zainteresowanie literaturą, i być może już pierwsze próby pisarskie. Organizatorzy pamiętają o tym i dlatego również w tym roku, jeszcze przed rozpoczęciem edycji warszawskiej, pierwsze nuty i pierwsze skecze żydowskie wybrzmią właśnie tam.

NIESPODZIANKI

Jak przystało na finał, jest on prezentowany na końcu. A w tym roku (jak zresztą co roku) jest na co czekać! Poprzednio pandemia przeszkodziła w Jej przyjeździe, ale w tym roku na pewno się uda! Koncert finałowy 19. edycji Festiwalu Warszawa Singera będzie należał do YASMIN LEVY. W wielkim koncercie tej wspaniałej izraelskiej artystki, który odbędzie się (a jakże!) w Teatrze Wielkim, towarzyszyć będzie Gang Tango – skład, w którym pierwsze skrzypce (choć na kontrabasie!) gra Sebastian Wypych, a towarzyszą mu: Grzegorz Lalek, Yechiel Hasson, Mirek Feldgebel i Piotr Kopietz. Nazwa Gang Tango już trochę zdradza, więc należy dodać jeszcze tylko, że podczas koncertu obejrzymy pokaz tanga w wykonaniu Anny Iberszer i Piotra Woźniaka.

Najlepszą rozgrzewką przez finałem jest oczywiście Noc Klezmerów, która w tym roku powróci na Plac Defilad. Z pewnością będzie kolorowo i głośno. Zamiast długiego opisu wystarczy tych kilka słów: KOMMUNA LUX – Klezmer & Odessa Gangsta Folk z Ukrainy. Zapraszamy!