Czasopismo, które porusza tematy fantastyki, kończy 40 lat. Przygotowania do jubileuszu opisuje Roman Soroczyński.

Jeszcze niedawno zachwycaliśmy się, wyprodukowanym w 1998 roku, amerykańskim filmem katastroficznym „Armageddon” w reżyserii Michaela Baya. I nie chodziło tylko o efekty specjalne, ale o temat: możliwość rozbicia asteroidy, która zmierza ku Ziemi. I oto świat obiegła wiadomość o sukcesie NASA: amerykański satelita – zgodnie z planem – zderzył się z niewielką asteroidą Dimorphos. Po otrzymaniu pierwszych zdjęć naukowcy będą badać, jaki był wpływ kraksy na kosmiczną skałę – na przykład na zmianę trajektorii jej lotu.

Można zatem śmiało rzec, że to co niedawno znajdowało się w sferze fantastyki, bardzo szybko staje się rzeczywistością. Dużą rolę w popularyzowaniu szeroko pojętej fantastyki odegrał miesięcznik „Fantastyka”. Przypomnijmy, że pierwszy numer czasopisma trafił do sprzedaży czterdzieści lat temu – w październiku 1982 roku. W lipcu 1990 roku nowym wydawcą magazynu przejętego od koncernu RSW „Prasa-Książka-Ruch” (państwowego monopolisty z czasów PRL) został Mieczysław Prószyński, a pismo zmieniło tytuł na „Nowa Fantastyka”. Czterdzieści lat od premiery „NF” jest jedynym nieprzerwanie wydawanym drukowanym czasopismem fantastycznym w Polsce i jednym z najstarszych w Europie i na świecie. W 2007 roku pismo zostało uhonorowane przez ministra kultury srebrnym medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”.

Od samego początku istnienia „Fantastyka” publikowała najwybitniejszych przedstawicieli tego gatunku (w pierwszym numerze rozpoczęła publikację w odcinkach powieści George’a R.R. Martina i braci Strugackich). Na łamach miesięcznika pojawiały się opowiadania znanych pisarzy oraz debiutantów z kraju i z całego świata, felietony i eseje, wywiady, galerie, komiksy, artykuły i recenzje, organizowane były też konkursy literackie. Okładki pisma zdobiły grafiki znakomitych artystów, m.in. Wojciecha Siudmaka, Zdzisława Beksińskiego, Tomasza Sętowskiego, Rocha Urbaniaka, Chrisa Achilleosa, Franka Frazetty, Luisa Royo czy Donato Giancoli. Przez wiele lat „Nowa Fantastyka” stanowiła dla fanów okno na świat i wyznaczała trendy na polskim rynku fantastycznym. We wczesnych latach istnienia była też skutecznym narzędziem do omijania PRL-owskiej cenzury.

Wśród pisarzy, których opowiadania ukazywały się w magazynie, można wymienić m.in. Ursulę K. Le Guin, George’a R.R. Martina, Stephena Kinga, Terry’ego Pratchetta oraz Neila Gaimana. Na łamach miesięcznika w grudniu 1986 roku ukazał się po raz pierwszy „Wiedźmin” Andrzeja Sapkowskiego. Tutaj również narodził się jeden z najpopularniejszych polskich bohaterów komiksowych, Funky Koval, stworzony przez Bogusława Polcha, Macieja Parowskiego i Jacka Rodka.

Wśród twórców, którzy debiutowali w „Nowej Fantastyce”, można wymienić m.in. Jacka Dukaja, Marka S. Huberatha, Feliksa W. Kresa, Rafała Kosika, Wojciecha Chmielarza, Grzegorza Kasdepke i Radka Raka. Ten ostatni, podobnie jak wielu pisarzy młodszego pokolenia, szlifował warsztat literacki działając w społeczności skupionej wokół strony internetowej fantastyka.pl. Wśród dawnych i obecnych współpracowników miesięcznika znajdują się m.in. Peter Watts, Graham Masterton, Jakub Ćwiek, Kamil Śmiałkowski, Robert Ziębiński, Wojciech Chmielarz, Witold Vargas, Łukasz Orbitowski i Rafał Kosik.

Czterdziestolecie wydania pierwszego numeru zasługuje na godne uczczenie. Nic dziwnego zatem, że – z tej okazji – 8 października 2022 roku, w Kulturotece Falenica przy ul. Walcowniczej 4/6 odbędzie się impreza o charakterze fantastycznego minikonwentu. Wśród planowanych atrakcji są m.in. panele dyskusyjne z zaproszonymi gośćmi, pokazy filmów, sesje autografowe, wystawa najlepszych okładek miesięcznika, warsztaty, sesje RPG, cosplayerzy. Swój udział w imprezie potwierdzili (w kolejności alfabetycznej): Piotr Bednarczyk, Marcin Blacha, Nikodem Cabała, Wojciech Chmielarz, Jakub Ćwiek, Vivi Eckhart, Agnieszka Hałas, Grzegorz Kasdepke, Aleksandra Klęczar, Katarzyna Sienkiewicz-Kosik, Rafał Kosik, Maciej Kur, Radek Rak, Piotr Rogoża, Wojciech Siudmak, Bartosz Sztybor, Witold Vargas, Magdalena Zych. Partnerami jubileuszu są: CD Projekt, Desa Unicum, Empik Go! oraz Mennica Gdańska.

Warto wybrać się na fantastyczny minikonwent – tym bardziej, że wstęp jest wolny.