Ostatnia książka Carlosa Ruiza Zafona, Miasto z mgły (La Ciudad de Vapor), która została wydana przez Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, jest zbiorem jedenastu opowiadań. W sposób subtelny, przez mgłę wszechobecną w jego literackich obrazach, pokazuje on wszystkie cechy pisarstwa Zafona. Te opowiadania mogłyby stać się elementami większej całości, jednak pisarz puścił je wolno, dając im osobne życie. Może po to, by ukazały w pełni wyjątkowość jego prozy tym, którzy nie mieli jeszcze okazji zajrzeć do powieści mistrza?

Hiszpański pisarz, Carlos Ruiz Zafón, zmarł przedwcześnie, w wieku niespełna 56 lat. Zdołał jednak rozkochać w swojej twórczości miliony czytelników. Za sprawą książki Książę mgły (El Príncipe de la Niebla), wydanej w 1993 roku i przekształconej następnie w trylogię, trafił do młodzieży. Osiem lat później wydał książkę adresowaną do starszych czytelników. Cień wiatru (La sombra del viento), który został przetłumaczony na 45 języków, stał się zaczątkiem tetralogii Cmentarz zapomnianych książek, w skład której ponadto weszły: Gra anioła, Więzień nieba i Labirynt duchów. W ten sposób trafił do milionów czytelników ze wszystkich kultur i zdobył uznanie najbardziej wymagających krytyków. Stworzył on literacki wszechświat i stał się ważnym fenomenem współczesnej kultury. Na każdą kolejną książkę Zafona trzeba było czekać wiele lat, ale w nagrodę za cierpliwość czytelnicy otrzymywali prawdziwą ucztę dla duszy. Przyznam, że ja również uległem „Zafonmanii” i nabyłem, drogą kupna, wszystkie dostępne książki znakomitego hiszpańskiego autora.

W ostatnim wywiadzie dla hiszpańskiej prasy, opublikowanym w 2016 roku, Carlos Ruiz Zafón powiedział, że ma poczucie dobrze wykonanej pracy. Przed swoim odejściem zdążył zatroszczyć się o swoich wiernych czytelników, którzy śledzili jego twórczość od momentu ukazania się Cienia wiatru czy wcześniejszych, młodzieżowych, powieści. Przypomnijmy: debiut nosił tytuł Książę mgły, a ostatni zbiór – to Miasto z mgły. Każdy zauważy podobieństwo, przynajmniej w tytule. W każdym z opowiadań jest charakterystyczna atmosfera jego najbardziej znanych utworów: delikatny smutek, dystans i zaduma. Współczesny mistrz literatury, który sprawił, że – jak nigdy wcześniej – potrafiliśmy marzyć, odniósł się również do swojego (jakbyśmy nazwali to we współczesny sposób) idola – Miguela de Cervantesa. Miasto z mgły  jest odbiciem echa wielkich postaci (oprócz Cervantesa, jest nią i Gaudí – budowniczy Sagrada Familia w Barcelonie) oraz motywów powieści Cmentarza Zapomnianych Książek. Kataloński pisarz i redaktor, Emili Rosales, powiedział:

– Poprzez opowiadania wracamy do kluczowych postaci tetralogii, do ukochanych przez czytelników scenerii i do wielkich tematów: miłości, przyjaźni, zdrady, przetrwania książek.

Cóż takiego kryje się w tych opowiadaniach? Opowieści młodego chłopaka zaciekawiające bogatą dziewczynę (Blanca i pożegnanie), dziwne losy dziewcząt (Bezimienna, Panienka z Barcelony, Alicja o świcie oraz Kobieta z mgły), historia tajemniczego zeszytu (Róża ognia), próby zachęcania Cervantesa do napisania książki, jaka jeszcze nigdy nie powstała (Książę Parnasu), pokusy pewnego adwokata (Opowieść Wigilijna), morderstwo na zlecenie (Szarzy ludzie), a wreszcie zachwyty Gaudiego nad parą i światłem  ̶  materią, z której powinny być zrobione miasta (Gaudí na Manhattanie). Zbiór kończy Apokalipsa w dwie minuty – krótkie opowiadanie o poszukiwaniu sensu życia.

Jestem przekonany, że po przeczytaniu tych krótkich opowiadań twórczość Carlosa Ruiza Zafona zainteresuje tych, którzy do tej pory nie poznali jej. Chociaż… czy są jeszcze tacy?

Carlos Ruiz Zafon, Miasto z mgły

Tytuł oryginału: La Ciudad de Vapor

Przekład: Katarzyna Okrasko, Carlos Marrodán Casas

Redaktor prowadzący: Aleksandra Janecka

Redakcja: Małgorzata Burakiewicz

Redakcja techniczna: Sylwia Rogowska-Kusz

Korekta: Beata Kozieł, Lilianna Mieszczańska

Fotografia na okładce: Martí Gasull i Coral

Ilustracja: Grupa Planeta

Wydawca: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2021

ISBN: 978-83-287-1678-0 (oprawa twarda); 978-83-287-1679-7 (oprawa broszurowa).