Większość z nas kojarzy warszawską Syrenkę z sympatyczną postacią. Tymczasem… Najpierw jednak, Szanowny Czytelniku, usiądź wygodnie i wsłuchaj się w szept wiślanych fal. Opowiedzą Ci nieco więcej o tej tajemniczej postaci. Tylko trzymaj się mocno. Będzie bolało…

Książka Mariusza Kaszyńskiego, zatytułowana Syrena, ma dwóch bohaterów: Łukasza Kostrzyńskiego, znanego jako Kosa, i komisarza Norberta Zawickiego, o którym mawia się, że jest miłośnikiem spraw dziwnych. Cichym bohaterem jest Wisła, bowiem akcja opowieści toczy się wzdłuż jej brzegów – w Warszawie i w Nowym Dworze Mazowieckim.

Kosa prowadził życie typowego warszawskiego chuligana: korzystał z używek, w rozmaity sposób powiększał swoją masę mięśniową. Oczywiście, nie obyło się bez kobiet w jego towarzystwie; niestety „damski bokser” bardzo je poniżał. Kiedy nadchodziło lato i wieczory były ciepłe, przesiadywał i grillował z kumplami nad Wisłą. W czasie jednego z tych spotkań wiele się zmienia, bowiem Kosa napotyka istotę, której nie potrafi opisać. Przyciśnięty do muru na przesłuchaniu, oznajmia policji, że zaatakował go smok.

Tego samego wieczoru zostaje zamordowana kobieta, która była partnerką Kosy. Na jej zwłoki, a właściwie na to, co z nich pozostało, trafia mężczyzna, który następnego dnia rano uprawiał poranny jogging. Śledztwo zostaje przydzielone komisarzowi Norbertowi Zawickiemu. Policjant z każdym nowym tropem utwierdza się w przekonaniu, że ta zbrodnia należy do osobliwych. Podejrzewa wręcz, że nie dokonał jej człowiek. Tymczasem zaczynają pojawiać się kolejne ofiary… Czy morderczy stwór sprzed wieków nadal krąży po mieście?

Mariusz Kaszyński jest doktorem nauk technicznych. Zadebiutował w 2006 roku w miesięczniku „Nowa Fantastyka”. Autor horrorów (Skarb w glinianym naczyniu, Martwe światło, Rytuał), a także powieści fantastycznych (Przekłuwacze). W literaturze szuka rozrywki, ale i czegoś więcej – kolejnych cegiełek do wzniesienia swojego prywatnego Gmachu Wyobraźni. Fascynuje go przyroda, astronomia i historia oraz wszystko, w czym zdoła tylko dostrzec cień tajemnicy lub przygody.

Nie będę porównywać Syreny Mariusza Kaszyńskiego do innych powieści fantastycznych czy horrorów – choćby z tego względu, że nie przepadam za literaturą tego typu. Nie będę też porównywać do „Legend warszawskich” Artura Oppmana, bo – jak autor mówił w jednym z wywiadów – obie książki mają innych adresatów. Warto jednak zauważyć, że autor krytycznie odnosi się do „heraldycznych” zmian w kształcie syreny czy powiązanego z nią bazyliszka. W Syrenie chodzimy po miejscach, które – jak nam się wydaje – dosyć dobrze znamy. Zaczyna się ona jako kryminał i dopiero potem dochodzą inne elementy, dzięki czemu książka stopniowo nabiera kształtu związanego z fantastyką i horrorem. Widać, że autor doskonale bawi się taką konwencją utworu, w której śmiertelnie niebezpieczne stwory wchodzą w ludzkie ciało i odwrotnie. Jednocześnie pamięta on, że największym zagrożeniem dla człowieka jest… drugi człowiek. I to nie tylko przestępca dla policjanta lub odwrotnie; wrogiem może być na przykład polityk:

– … dla nich liczą się wyłącznie słupki popularności. Każdy chętnie podpiąłby się pod sukces i jak tylko może, odsuwa od siebie porażkę.

W trakcie lektury książki sądziłem, że jej akcja jest przewidywalna i będzie miała ona zakończenie podobne do większości tego typu opowieści. Okazało się jednak, że nie! Jak skończyły się przygody bohaterów? Cóż, Wisła płynie nadal i nawet nie zmieniła swego biegu… Nieoczywiste losy innych można poznać dopiero na ostatnich stronach książki, co uważam za jej dużą zaletę.

• Mariusz Kaszyński, Syrena
• Redaktor inicjujący: Paweł Pokora
• Redakcja: Małgorzata Piotrowicz
• Korekta: Joanna Zioło-Werstler
• Projekt okładki: Magdalena Wójcik
• Ilustracja na okładce: Martyna Janik
• Redakcja techniczna: Kaja Mikoszewska
• Skład: Klara Perepłyś-Pająk
• Wydawca: Lira Publishing Sp. z o.o., Warszawa 2021
• ISBN: 978-83-66966-09-3